Renovatie Cuypershuis

Leven en werk van Pierre Cuypers nu te ervaren in zijn eigen huis

Interview: Jeroen Veefkind - Kern Architecten

De vroegere woning en werkplaats van de beroemde architect Pierre Cuypers (1827-1921) in Roermond is de afgelopen twee jaar volledig gerenoveerd en voor een belangrijk deel in oude glorie hersteld. Het Cuypershuis is nu een museum dat is gewijd aan leven en werk van de geestelijke vader van onder meer het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam.

Het Cuypershuis, anno 1853, is uniek in Nederland: nergens anders wordt het werk van een architect tentoongesteld in een gebouw dat hij (of zij) zelf heeft gebouwd en bewoond. Wat niet wil zeggen dat het zonder slag of stoot geschikt was voor die nieuwe rol als museum. ‘We stonden voor het dilemma wat we konden behouden en wat we moesten slopen’, zegt projectarchitect Jeroen Veefkind van Kern architecten uit Roermond. ‘Niet in het minst omdat het pand tien bouwdelen telt en in de twintigste eeuw twee keer ingrijpend is veranderd. Uiteindelijk hebben we één hoekgebouw gesloopt omdat het in slechte staat verkeerde en niet tot het oorspronkelijke gebouw behoorde.’

cuypershuis - glazen achterzetramen - metaglas

Daglicht tot in de kelder

De grootste interne ingreep was het omvormen van één van Cuypers’ werkplaatsen, in de kelder, tot toegangs- en verdeelruimte. Balie, kassa, winkel en café hebben er een plaats gevonden, net als de lift die het museum rolstoelvriendelijk maakt. ‘Boven de trappenhuizen hebben we glazen daklichten aangebracht waardoor daglicht tot in de kelder valt’, vertelt Veefkind. ‘Wie nu binnenkomt, krijgt meteen een beeld van hoe en waar Cuypers werkte.’ Via een gemarkeerde routing krijgt de bezoeker in ‘een afwisselende reeks ruimtes met elk hun eigen kwaliteit’ een beeld van het oeuvre van de architect-kunstenaar.

Authenticiteit uitgangspunt

In alle ruimtes was authenticiteit volgens Veefkind het uitgangspunt. Veel oorspronkelijke elementen bleven behouden, zoals de houten steunbalken op de zolder en de originele halfopen houtloods, vroeger bestemd om hout te drogen, nu onderkomen voor mallen en beelden. Voegwerk, daken, kozijnen en zelfs een toilet zien er nog net zo uit als halverwege de negentiende eeuw. ‘Wat me persoonlijk vooral veel plezier doet, is dat we veel dichtgetimmerde historische raampartijen met glas-inlood in oude glorie hebben hersteld. Ze zijn voorzien van achterzetramen om energieverlies te voorkomen. Bezoekers ademen straks in alle comfort het leven en werk van Cuypers in de ruimtes waarin hij zélf ook heeft rondgelopen.’