Het Schouw

Oud zorgconcept verdwenen

Interview: Frans Timmers - Architectenbureau Inbo

De oude verzorgingsflat ‘Het Schouw’ in Amsterdam-Noord is uit de tijd. In twee opzichten: de gedachte hulpbehoevende ouderen compleet te omringen met zorg is achterhaald en het gebouw voldoet niet meer aan de huidige wooneisen. In het nieuwe complex is het voor iedereen, hulpbehoevend of niet, prettig wonen. De toetreding van daglicht speelt daarin een belangrijke rol.

het schouw - transparante pui - metaglas

‘Zeg nou zelf: zie je hier een woonzorgcentrum in?’ Frans Timmers, projectleider namens architecten- bureau Inbo uit Amsterdam, licht de ontwerpschetsen voor de nieuwbouw van de blokken A en G in Het Schouw toe. Een aantal bewoners uit de oude toren is inmiddels verhuisd en de flat wordt gesloopt. Op de vrijkomende ruimte komen in een later stadium nog meer woningen. ‘Het oude gebouw is een woonzorgcomplex van veertig jaar geleden; volledig gebouwd vanuit de gedachte dat je ouderen moet omringen met zorg’, zegt Timmers. ‘Onze opdracht was: ontwerp eigentijdse, kleinschalige woongebouwen met veel licht waar ook mensen kunnen worden verzorgd. Zorg is dus slechts één van de functies.’

het schouw - transparant balkon - metaglas

Eenvoudig ombouwen

Voor wie het niet weet, oogt het nieuwe Schouw als een ‘gewone’ woonwijk. De bouwdelen AA en AB herbergen zorgappartementen voor mensen die intensieve zorg nodig hebben, waaronder groepswoningen voor dementerende ouderen. In bouwdeel AC zijn koopappartementen gesitueerd. In beide blokken worden driekamerappartementen gerealiseerd waarin ouderen zelfstandig kunnen wonen, terwijl ze toch een beroep kunnen doen op alle zorg die ze nodig hebben. Timmers: ‘Heeft een bewoner later meer intensieve zorg nodig, dan kan zo’n woning eenvoudig worden omgebouwd tot zorgappartement. Andersom kan trouwens ook: met minimale inspanning is er een ‘gewoon’ huurappartement van de maken.’ Die flexibiliteit heeft, zegt Timmers, alles te maken met de programmatische uitgangspunten. ‘Het stond voor ons vast dat alle woningen een eigen ingang zouden krijgen. Dat geeft een onafhankelijk gevoel. Willen mensen naar het restaurant of naar het dienstencentrum, dan moeten ze hun jas aan.

Buiten blijft buiten

Hetzelfde geldt voor zorgmedewerkers die naar een appartement gaan. Dat was in het begin wennen, met name voor bewoners van het oude Schouw. De galerijgevels in blok A geven we met hun rode regelwerk een Scandinavisch tintje. De andere gevels hebben een degelijke en tegelijk ruimtelijke uitstraling doordat we hebben gekozen voor smalle penanten en heel veel glas.’ Omdat de gevels op bepaalde punten zwaar geluidsbelast zijn, was er volgens Timmers maar één oplossing: isolerende balkonbeglazing. ‘Zo houden we buiten buiten en zorgen we dat de lichtinval en het uitzicht niet worden verstoord. Dat is altijd belangrijk, maar zeker voor mensen die niet goed meer uit de voeten kunnen.’